Spelfouten zijn er in vele soorten en maten. Maar zelfs de mensen die goed zijn met spelling, raken af en toe het spoor bijster bij de vraag; is het één woord of niet?!

Zeker de laatste maanden regent het spelfouten. Jawel, dankzij corona. Corona schrijf je namelijk met een kleine c. Anders heb je het over bier. Wat dan wel weer véél gezelliger is.

Maar, en nu komt het, alle dingen die je over corona wilt vertellen, of het nou crisis of korting is, moet je eraan vastplakken. Coronacrisis dus. Of coronasubsidie. Niks anderhalve meter ertussen. Gewoon lekker één woord.

Je hebt hier te maken met een samenstelling

Vroeger toen ik nog wat minder een taalmiep was, hanteerde ik de regel: plak zoveel mogelijk aan elkaar, dan zit je negen van de tien keer goed. Nou is dat inderdaad zo, alleen nu als taaljuf wil ik het zeker weten. Dus hou je vast, hier volgt een (klein) lesje spelling!

Een samenstelling is een combinatie van woorden die een eenheid vormt

Daar opent onzetaal.nl mee. Bij een voetbalveld voelt dit logisch. Maar bij hogedrukreinigerborsteltje krijg je het gevoel: jemig wat een lang woord! Toch is het echt één woord. Het laatste woord, in deze het borsteltje, is waar het om draait.

Lekker makkelijk op een rijtje (bron: Onze Taal)

?? De vuistregel: een woordgroep schrijf je los (academisch ziekenhuis) en een samenstelling (tuinstoel) of afleiding (pseudoklassiek) schrijf je aan elkaar

 ?? Over de samenstelling: als twee of meer woorden een samenstelling vormen, zijn ze één geheel. Je hoort dan vaak in het woord een hoofdklemtoon. Denk aan rúgzak, rúgzaktoerisme, áchterzak

?? Bij een samenstelling zijn de delen waaruit het woord is opgebouwd, woorden die ook zelfstandig voorkomen. In bovenstaand voorbeeld is dat bijvoorbeeld de rug en de zak en het toerisme. Dat is anders bij afleidingen als zakkig of ruggelings. Als je dat uit elkaar haalt, blijft er geen bestaand woord over

?? Soms zie je een streepje in samenstellingen. Dat mag als je woord daarmee duidelijker wordt. Bij een klinkerbotsing, bijvoorbeeld het woord camera-instelling is een streepje verplicht. Wel schrijven als één woord dus, maar met streepje

Meer regels weten over samenstellingen? Overweeg dan het Groene Boekje aan te schaffen

Daar staan echt álle taalregels in die je maar kunt bedenken. Ik ben verliefd op mijn groene taalbijbeltje. Zou niet zonder kunnen. Ben je niet zo van papieren taalbijbels, pak dan de online variant op woordenlijst.org. Onder het kopje ‘Leidraad’. Ook very nice.

Ha, maar dat zijn Engelse woorden. Wat moet je daar dan mee?

Dat kan verwarrend zijn. In het Engels doe het namelijk vaak precies andersom. Het gaat erom of die Engelse woorden die je wilt gebruiken ingeburgerd zijn in het Nederlands. Zo schrijf je bijvoorbeeld het woord ‘incompanytraining’ gewoon lekker aan elkaar.

Alert, alert! Signalering Onjuist Spatiegebruik ?? SOS!

Gelukkig ben ik niet de enige die acute paniekaanvallen krijgt van onnodig woorden los schrijven. Er is namelijk een website genaamd Signalering Onjuist Spatiegebruik. Kortweg SOS. Heel fijn als je het óf niet meer weet óf vermaakt wilt worden door hilarische fouten van anderen. www.spatiegebruik.nl Aan elkaar ja ?.